Inrichting dokterspraktijk
Onze visie wordt de standaard van Domus Medica

De visie van Domus Medica op het belang van een doordachte inrichting van de dokterspraktijk

Emma Van Parys: "Het huisartsenlandschap kende de laatste jaren diverse veranderingen. Eén daarvan is dat steeds meer huisartsen zich associëren in een (multidisciplinaire) praktijk waardoor er nood is aan een goede samenwerking tussen de verschillende disciplines. Ook een secretariaat en/of een verpleegkundige zijn bijna niet meer weg te denken uit een huisartsenpraktijk. Voor een vlotte multidisciplinaire samenwerking is een goede inrichting van een praktijk dan ook van groot belang. Daarnaast is ook de patiënt geëvolueerd. Gezien mensen steeds langer leven is er meer kans op chronische aandoeningen. Ook hiermee moet rekening gehouden worden bij het bepalen van de inrichting van een huisartsenpraktijk, zodat deze zo toegankelijk mogelijk gemaakt wordt."

Stijn Vanholle: "Domus Medica is dan wel overtuigd dat er nog tal van andere zaken van belang zijn voor het leveren van kwalitatieve zorg aan de patiënt, toch kan dat pas als het nodige materiaal ter beschikking is en als de huisartsenpraktijk erop aangepast is. Hierbij denken we aan een goede ventilatie, een slimme indeling van de verschillende ruimtes, de lichtinval, de handige plaatsing van de apparatuur en zoveel andere aspecten die essentieel zijn bij het uitvoeren van kwalitatieve zorg. Ook het interieur van de huisartsenpraktijk is van belang: de sfeer heeft namelijk een niet te onderschatten invloed op de gemoedstoestand van de patiënt."

Hieronder leest u de belangrijkste aspecten en richtlijnen voor de inrichting van de praktijk.

Laat uw dokterspraktijk uw verhaal vertellen

De eerste stap is om even stil te staan bij de identiteit van uw praktijk. Waar staat u voor als huisartsenpraktijk? Wat wil u uitstralen en welke stijl hanteert u bij de patiënten?

Bereid uw dokterspraktijk voor op de toekomst

Neem voor uw visietekst ook de ruimte en tijd om na te denken over de toekomst van uw praktijk

• Waar wil u naar toe over tien jaar?
• Hoe ziet u het huisartsenlandschap veranderen en hoe wil u daar als praktijk aan tegemoet komen?
• Hoeveel belang hecht u aan ecologie en duurzaamheid binnen uw praktijk?

Leg uw ideeën (samen met uw collega's) vast in een visietekst. Dit document zal helpen om uw praktijk in te delen, vorm te geven en de juiste sfeer te scheppen. Bovendien is het een leidraad om prioriteiten te stellen in de verlanglijst voor uw praktijk.

Denk na over de indeling van de ruimtes

Eens het concept van uw praktijk vastligt, gaan we verder op de indeling van de verschillende ruimtes. In het algemeen houdt u rekening met de volgende vuistregels:

• Besteed aandacht aan functionele looplijnen.
• Zorg voor een duidelijke scheiding tussen rust- en onrustzone.
• Denk aan een correcte maatgeving voor rolstoelpatiënten.
• Integreer zoveel mogelijk daglicht in de ruimtes.
• Hanteer duidelijke signalisatie binnen de praktijk.

Inkomhal

• Voorzie in de inkomhal een veilige buffer met een sas dat wachtende kinderen binnenhoudt en tocht of lawaai buiten.
• Een aparte ingang voor de dokters en het personeel is aan te raden.
• De gang fungeert als een gevoelsmatige scheiding tussen balie en wachtzone. De wachtruimte mag hier dus in mee in vervat zitten.
• Probeer de looplijn van de dokter om een patiënt op te halen, niet langs de balie te laten lopen. Dit geeft een onrustige indruk.

Wachtruimte

• In de wachtruimte vormt de patiënt zijn eerste indruk van de praktijk: creëer een warme welkom.
• Zorg dat de praktijkassistent(e) aan de balie een overzicht over de wachtruimte behoudt en tegelijk voldoende afgeschermd kan werken.
• Geef de wachtende patiënten iets om te doen: informeer patiënten via een wachtscherm of met brochures.
• Een speelhoek stelt kinderen én ouders op hun gemak (let wel op voor rommel).
• Waar mogelijk mag de looplijn van de dokter, die een patiënt ophaalt in de wachtruimte, niet langs de balie gaan.
• Combineer verschillende zitmogelijkheden zoals een leestafel, comfortabele stoelen, zitbanken...

In onze blog over de wachtkamer van de dokter gaan we dieper in op de wachtruimte en tonen we enkele praktijkvoorbeelden.

Back- of frontoffice

Deze ruimte vormt de buffer tussen de rustige zone (wachtkamer en inkomhal) en de onrustzone (kabinetten). Deze kamer kan gebruikt worden als labo of prikkamer, maar kan ook een private backoffice zijn.

Labo

Hier gebeuren sterilisaties en eventuele onderzoeken. Eventueel kan deze ruimte ook dienst doen als prikkamer of kan er plaats voorzien worden voor patiënten die onwel worden. Daglicht is niet noodzakelijk.

Artsenruimte

Zelfzorg mag dan wel een modewoord zijn, voor een gelukkig en gezond professioneel leven is het belangrijk om als arts ook aan uw eigen welzijn te denken. Voorzie zeker een plek voor uzelf en de collega's. In deze multifunctionele ruimte kan u even ontspannen, lunchen, vergaderen en u opfrissen. Diverse invullingen zijn mogelijk maar apart sanitair en een kitchenette zijn een must.

Kabinet

• Voorzie voldoende kabinetten in functie van uw dokterspraktijk. Er is plaats voor gewone kabinetten (ideale oppervlakte tussen 18 en 24 m²) en kabinetten voor paramedici (mogen kleiner zijn).
• Er is een duidelijk onderscheid tussen het spreek- en onderzoeksgedeelte.
• Richt het meubilair in rekening houdend met de arts- en patiëntenstroom in het kabinet.
• Als de indeling en de oppervlakte het toelaten, zit de arts uit veiligheidsoverwegingen het dichtst bij de deur.
• De deur is strategisch geplaatst voor voldoende privacy voor de patiënt enerzijds en voor een discrete informatieoverdracht tussen de arts en de praktijkassistent(e) anderzijds.
• Afhankelijk van persoonlijke voorkeuren zit u in het spreekgedeelte naast of voor elkaar.

Technieken in een dokterspraktijk

Het lijkt een detail, maar hedendaagse technieken verhogen het comfort in de praktijk aanzienlijk. Bovendien worden de normen en verplichtingen steeds complexer. Schenk hier dus voldoende aandacht aan en laat u adviseren.

Sanitair/verwarming

Door de stijgende isolatienormen blijft de warmte aanwezig in het pand. In combinatie met grotere glaspartijen wordt het vaak lastig om het pand voldoende af te koelen. Wij raden waar mogelijk het gebruik van warmtepompen aan.

Elektriciteit

Domotica is géén luxe: u zal 's avonds ongetwijfeld dankbaar zijn voor een basissysteem met een alles-uitknop. U hoeft zeker niet meteen voor een uitgebreid systeem te gaan, maar we raden aan om wel al een finaal verlichtingsplan op te stellen en bij de bouwwerken alle bekabeling en wachtleidingen te voorzien. Zo bent u voorbereid op de toekomst.

Ga ten slotte voor ledverlichting, die quasi niet opwarmt en een zeer standvastige lichtkwaliteit biedt.

En toen kwam corona

Het coronavirus heeft ons allen verrast. Sanitaire voorschriften in de eerstelijnszorg neigen plots naar het niveau dat in ziekenhuizen gangbaar is, hygiëne en voldoende persoonlijke ruimte voor patiënt en arts worden nóg belangrijker dan voorheen.

Daar zijn dokterspraktijken vandaag niet op voorzien. Om in de toekomst voorbereid te zijn op gezondheidscrisissen, bekijken we samen met Domus Medica welke hygiënemaatregelen we standaard zullen meenemen in de richtlijnen voor de inrichting van dokterspraktijken.

Deze richtlijnen vormen een belangrijke basis maar uiteraard zijn er tal van persoonlijke behoeften en wensen in te vullen op maat van uw praktijk. Wij denken graag met u mee.